1920'lerde Alman psikologların görsel algı ile yaptıkları çalışmalar sonucu ortaya çıkan Gestalt teorisinin temelinde "tüm algılarımızın bir bütün içerisinde organize edilmesi" anlayışı yer alır. Bu bağlamda mimarlığı yakından etkiyen teori, bütünü oluşturan parçalardan ziyade parçaların nasıl bir araya geldiğine ve aralarındaki ilişkinin uyumuna önem verir. Hem sanat hem de bilim olarak kabul edilen mimarlık, estetik yaratıcılık ile Gestalt ilkelerinden faydalanır.
Benzerlik ve Yakınlık İlkesi
Gestalt kuramının ilkelerinden biri olan benzerlik ve yakınlık ilkesinde; benzer karakteristik özeliklere sahip olan unsurlar, görsel gruplar meydana getirme eğilimi gösterir. Daha açık anlatmak gerekirse; renk, şekil ve gölgelendirme gibi unsurları bir araya getirerek uyumlu ve estetik tasarım ve mekânlar yaratabilirsiniz. Bazen bu unsurların sadece birini kullanarak bazen de hepsini kullanarak sıra dışı ve kişisel bir tasarım oluşturabilirsiniz.
Süreklilik İlkesi
Gestalt kuramının mimariye etki eden önemli ilkeleri arasında süreklilik ilkesi de yer alır. Belirli bir yöne hareket eden elemanlar gruplaşma eğilimi gösterir. Aynı renge sahip elemanların ya da formların bir çizgi oluşturduğunu varsayabilirsiniz. Böylece hem iç hem de dış mekânlarda uyumlu ve birbirini takip eden alanlar yaratabilirsiniz.
Kapalı Formlar İlkesi
Gestalt kuramının mimariye yine son derece etki eden kuramlarından biri olan kapalı formlar ilkesinde, insan beyninin algısı ön plana çıkar. Görülen şekilleri, nesne ve geometrik form gibi önceden bilinen imgeler olarak algılayan insan beyni , yüzeyi tamamlayan ünitelerden tasarım olabilme özelliği gösterir.
Şekil - Zemin İlişkisi İlkesi
Gestalt kuramının ilkelerinden bir diğeri olan Şekil- Zemin ilişkisi mimarlık sanatı içinde son derece önemlidir. Şekil- Zemin ilişkisi teorisine göre dikkatin yoğunlaştığı noktaya göre mekânın şekli ve zemini değişir. Gestalt kuramına göre dikkatin yoğunlaştığı obje şekil, diğer yüzeyler ise zemin olarak tanımlanır.
Kaynakça
https://www.iienstitu.com/blog/gestalt-kurami-ve-ilkeleri
https://miesofficial.com/blog/gestalt-kurami-nedir-ve-ilkeleri-nelerdir/
Hozzászólások