İngilizlerin meşhur Beş Çayı partileri ilk olarak 19.yüzyılda İngiltere Düşes'i Anna dönemiyle başlar. ‘Beş Çayı‘ ya da ‘İkindi Çayı‘ olarak da adlandıran gelenek, çayın İngiltere‘de pahalı olmasından ve sadece zenginlerin tüketmesinden dolayı ilk zamanlar bir parti şeklinde başlayıp sonrasında bir geleneğe dönüşür.
İngiltere'ye Çayın Gelişi
İngilizler çay ile 17. yüzyılda tanışır. İklim koşullarının çay yetiştirmeye elverişli olmaması İngilizlerin çay ile tanışmasını ve tüketmesini bir hayli geciktirir. 17. yüzyılda bu durumu fırsata çevirmek isteyen Avrupalı tüccarlar, Çin'den İngiltere'ye çay getirmeye başlar. Çinlilerin çayı sadece altın ve gümüş para ile satmaları, ucuz olan çayı son derece pahalı yapar. Bu durumda çay, sadece zenginler tarafından içilen bir içecek hâline gelir.
İngiltere'de 17. yüzyılda kafelerde satılmaya başlanan çay, pahalı bir içecek olduğu için insanlar günlük hayatta çay tüketmezler. 1700'lü yılların ikinci yarısından itibaren İngiltere Kraliçesi evinde çay partileri vererek, misafirlerini ağırlamaya başlamasıyla meşhur İngiliz Beş Çayı kültürü ortaya çıkar.
Çay partileri ülke geneline yayılarak, yaygınlaşmaya başlar. Çay içmek bir alışkanlık hâline gelse de çayın pahalı olması o dönem hâlâ büyük bir sorun olarak devam eder. Bunun üzerine Çin'e bir grup botanikçi gönderilir ve çay yetiştirmeyi öğrenmeleri sağlanır. Çay fileleri alarak Hindistan'da çay yetiştirmeye başlayan botanikçiler sayesinde İngilizler, çayı nihayet ucuza tüketmeye başlar.
Beş Çayı Gelenekleri
Düşes Anna ile başlayan gelenek 1900 yılların sonunda burjuva kadınlar tarafından devam ettirilir. Düşes Anna'nın beş çayı ritüeli olarak çay yanına sandviç yemesi bu geleneği bir parti havasına büründürür. Genellikle saat 4 ile 5 arasında yapılan beş çayı partilerinde porselen ve gümüş takımlarda çay servis edilir. Ayrıca, en şık kıyafetler ile partiye katılanlar; ipek eldiven, şapka ve dantelli servis örtüleri kullanmayı tercih ederler.
Kral bu geleneği çok sever ve zaman içinde beş çayının menüleri zenginleşmeye başlar. Beş çayı geleneklerinin önemli kuralları arasında çatal, kaşık kullanılmadan yenilecek yiyeceklerin servis edilmesi gelir. Bu yüzden beş çaylarında sandviçin yanında muffin, kek, krema, reçel, pandispanya, crumpet ve çörek gibi yiyecekler servis edilmeye başlanır. Ayrıca, geleneklere göre fincan parmak dengesinin iyi ayarlanması da önemli ayrıntılar arasında yer alır ve çay servisi yapan kişinin muhabbeti bölmemesi gerekir. Bunların dışında beş çayı partileri için evin en huzurlu ortamı seçilir ve iki adet masa düzeni kurur. Bir masa misafirlerin çay içip sohbet etmesi için düzenlenir, diğer masa ise çay servis etmek için kullanılır. Demliğin misafirlerin oturduğu masa da bulunması şık bir davranış olarak kabul edilmez.
Comments